همشهری آنلاین، فرخنده رفائی: سال‌ها فرحزاد زیبا و خوش آب و هوا محل اسکان بزهکاران، کلونی معتادان متجاهر و قاچاقچیان موادمخدر شده بود و صدای شهروندان این منطقه را درآورده بود. اما حالا چهچهه پرندگان و صدای پای آب در رودخانه فرحزاد به این دره زیبا و درختانش جان تازه ای داده و زندگی در آن جاری شده است. از سال گذشته مدیریت شهری پایتخت عزم خود را جزم کرد تا این تکه از شهر را از بی سروسامانی نجات دهد و کار دشواری را که سال‌ها بر زمین مانده بود به سرانجام برساند تا یکی از ظرفیت های تفریحی و گردشگری پایتخت به دامان تهران بازگردد. دیروز همزمان با یکصدوپنجاهمین پویش امید و افتخار فاز اول طرح ساماندهی روددره فرحزاد با حضور علیرضا زاکانی، شهردار تهران به بهره‌برداری رسید و رسما درهای اکوپارک فرحزاد که تا چندی پیش به دره مرگ معروف بود، به‌عنوان تفرجگاهی زیبا و خوش‌آب و هوا با ظرفیت‌های بالای گردشگری روی پایتخت‌نشینان باز شد.
اتفاق بزرگ شهر
تابلوهای راهنمای «به سمت مراسم افتتاحیه» در بلوار سیمون بولیوار خبر از یک اتفاق بزرگ در پایتخت می‌دهند. به کوچه بهشت که وارد می‌شویم، تجمع خبرنگارها و بعضی از اهالی محل در انتهای کوچه و حضور نیروی انتظامی نشان می‌دهد که درست آمده‌ایم. اینجا ورودی غربی «اکوپارک فرحزاد» است؛ جایی که اهالی آن قرار است بعد از ۱۲سال وقفه، شاهد افتتاح طرحی باشند که آنها را برای همیشه از شر رویارویی شبانه‌روزی با معتادان و فروشندگان موادمخدر نجات می‌دهد.
ورود نخستین مهمانان
درحالی‌که هنوز ۱۵دقیقه به شروع رسمی مراسم باقی مانده، داوود گودرزی، معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهردار تهران نخستین مهمانی است که به محل مراسم وارد می‌شود و از طرف علی‌محمد مختاری، رئیس سازمان بوستان‌ها و فضای سبز شهرداری تهران که میزبان مراسم تلقی می‌شود، مورد استقبال قرار می‌گیرد.
مهمانان با همراهی خبرنگاران و عکاسان به دره وارد می‌شوند و به سمت محل برگزاری مراسم می‌روند. کل مسیری که باید تا محل افتتاحیه طی کنیم با سنگریزه مشخص شده و در اطراف آن پرچم‌ها و بنرهای مربوط به مراسم خودنمایی می‌کنند.
صدای ساز و دهل ورزشکاران
صدای ساز و دهلی که از پایین دره به گوش می‌رسد، جالب‌ترین چیزی است که مهمانان مراسم در مسیر با آن مواجه می‌شوند. جمعی از زنان و مردان ورزشکار منطقه درحالی‌که از تمیزی و محیط فرحبخش دره به وجد آمده و لباس‌های ورزشی متحدالشکل پوشیده‌اند، مشغول ورزش صبحگاهی هستند.
صدای ساز و دهل بخشی از مراسم شادی آنها بابت پس گرفتن دره از معتادان است. آب از رود فرحزاد جاری است و محیط دره با چشم‌انداز زیبای پاییزی به سوژه عکس همه حضار تبدیل شده است. در انتهای مسیر جایی که صندلی‌های مراسم چیده شده، چند میز پذیرایی گذاشته‌اند و با چای داغ در این صبح سرد پاییزی از مهمانان پذیرایی می‌شود.
مردم و مهمانان در انتظار شهردار
با عبور ساعت از ۱۰:۱۵مراسم به‌طور رسمی با سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و قرائت قرآن آغاز می‌شود و پس از آن نوبت به سخنرانی مهمانان می‌رسد. در این مراسم علاوه بر مدیران شهری، امام‌جمعه موقت تهران، برخی نمایندگان مجلس و چهره‌های علمی و دانشگاهی و همچنین بعضی از چهره‌های سرشناس مردمی نیز حضور دارند.
در اطراف محل برگزاری مراسم بعضی از اهالی محله فرحزاد هم ایستاده‌اند و مراسم را تماشا می‌کنند. قرار است در پایان مراسم تعدادی از نمایندگان مردم این محل، از نزدیک با علیرضا زاکانی دیدار و درباره مشکلاتشان گفت‌وگو کنند.
جنگلی در فاصله چند دقیقه‌ای از تهران
داوود گودرزی، معاون خدمات شهری و محیط‌زیست شهرداری نخستین سخنران مراسم است. او با بیان اینکه حدود ۸هزار تن زباله از روددره فرحزاد تخلیه شد، می‌گوید: پروژه احیای روددره فرحزاد به شکلی طراحی شده که شهروندان با فاصله چند دقیقه‌ای از تهران به فضایی جنگلی، طبیعی و رودخانه‌ای دسترسی داشته باشند.
امروز و پس از نزدیک به ۲سال تلاش شبانه‌روزی مسئولان و متخصصان، فاز اول طرح احیای منطقه فرحزاد به وسعت ۵۴هکتار با طولی بالغ بر ۲کیلومتر به بهره‌برداری رسید. این منطقه که پیش‌تر به‌دلیل تجمع آسیب‌های اجتماعی و حضور بی‌خانمان‌ها مشکلات متعددی را برای شهروندان و ساکنان محلی ایجاد کرده بود، اکنون با تغییرات اساسی با هدف رفاه شهروندان و جذب گردشگران بازگشایی می‌شود.
تخلیه ۸هزار تن زباله از دره فرحزاد
پیش از احیا، معتادان متجاهر در این روده‌دره حضور داشتند. معاون خدمات شهری با تأکید براین موضوع می‌افزاید: ضمن اینکه این نقطه به‌دلیل رهاشدگی محل انباشت زباله هم بود. اما تیم مدیریت شهری تهران با برنامه‌ریزی دقیق و همت بالا، پروژه‌ای را آغاز کرد که کمتر کسی در گذشته به سمت اجرایش می‌رفت.
حدود ۸هزار تن زباله از روددره تخلیه شد. درواقع افتتاح امروز مصداق اراده جمعی شهرداری، شورا، فراجا،سازمان محیط‌زیست و همچنین همراهی مردم است. از ویژگی‌های این طرح، استفاده نکردن از مصالح معمول پروژه‌های عمرانی است؛ تلاش شده تا طبیعت بکر رودخانه و جنگل‌های این منطقه حفظ و محیطی کاملا طبیعی برای گردشگران فراهم شود.
فرحزاد ظرفیت تبدیل به اکوسیستم استارت‌آپی را دارد
احمد نوحه‌گر، استاد دانشگاه و فعال محیط‌زیست دیگر سخنران مراسم است که از منظر علمی به ظرفیت‌های دره فرحزاد می‌پردازد. او درباره اهمیت نگاه عالمانه در زمینه فرایندهای اکولوژیکی، می‌گوید: مهم‌ترین و زیرساختی‌ترین کار برای اینکه بتوانیم به محیط‌زیست پایدار دست پیدا بکنیم شناخت ظرفیت‌هاست.
ما در بسیاری از نقاط کشور بدون اینکه ظرفیت‌ها را شناسایی کنیم، کارهایی انجام دادیم. اگر ظرفیت‌ها شناسایی شوند مسئولان امر و متخصصان می‌توانند خیلی راحت‌تر کار را پیش ببرند.
مسئولان و عموم شهروندان باید در حفظ و پایداری این دستاوردها مشارکت کنند و برای رسیدن به شهر هوشمند، زیست‌پذیر و سالم همکاری کنند. این دره به همت مدیریت شهری به این شکل درآمده، اگر بعد از این مراسم به فراموشی سپرده شود دوباره به حالت اول برمی‌گردد؛ بنابراین مردم باید پای کار باشند؛ چراکه بوم‌شناسی سیمای سرزمین بدون توجه به مشارکت ذینفعان محکوم به شکست است. اینجا به‌عنوان یکی از مکان‌هایی که ظرفیت تبدیل به اکوسیستم استارت‌آپی را دارد، می‌تواند به قلب تپنده فناوری تبدیل شود.
دره فرحزاد تهدیدی برای تهران بود
پرویز سروری، نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران دیگر سخنران این مراسم است. او وضعیت قبلی دره فرحزاد را تهدیدی برای تهران می‌داند و می‌گوید: توسعه فضاهای تفریحی و طبیعی در تهران هنری ارزشمند است و شهرداری تهران و شورای شهر برای احیای فضاهای سبز و تفریحی تهران تلاش بسیاری کردند، اما هنر بزرگ‌تر، احیا و بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود و ارائه آن به شهروندان است.
این طرح‌ها به‌ویژه در مناطقی از تهران که دسترسی به آنها آسان است، فرصتی برای لذت بردن از طبیعت را در اختیار مردم قرار می‌دهد؛ زیرا نیازی نیست شهروندان برای دسترسی به مناظر طبیعی مسیرهای طولانی و پرترافیک را تردد کنند. این منطقه در گذشته محلی برای تجمع آسیب‌های اجتماعی بود.
من سال‌هاست با این منطقه آشنایی دارم و به مشکلات آن واقف هستم. خوشبختانه امروز، این منطقه از دست افرادی که منشأ آسیب بودند خارج شده و با تلاش‌های صورت‌گرفته برای بازگشت آنان به جامعه نیز زمینه‌ساز شده است.
در پاکسازی به مأموران ما تیراندازی شد
علیرضا زاکانی شهردار تهران، آخرین و البته مهم‌ترین مهمان مراسم افتتاحیه است. او ضمن ارائه شرحی از آنچه به پاکسازی و احیای روددره فرحزاد منتهی شد، چالش‌های این مسیر را اینطور توضیح می‌دهد: ۲سال قبل در این مکان صدها معتاد متجاهر زندگی می‌کردند و وقتی به این مکان وارد می‌شدیم روی سرنگ قدم می‌زدیم. روز اولی که با همراهی دیگر مسئولان وارد روددره فرحزاد شدیم کار به تیراندازی کشید و به مأموران ما در پاکسازی تیراندازی شد.
به همین جهت بسیاری گمان می‌کردند حل مشکل روددره فرحزاد به این سادگی‌ها شدنی نیست، اما حل این چالش با همراهی دستگاه‌های مختلف صورت گرفت. در تهران در کنار بلایای طبیعی مواردی نیز وجود دارد که روح شهر را آزار می‌دهد؛ مانند معتادان متجاهر، کودکان کار و... . در این میان روددره فرحزاد مکانی است که هم از بلایای طبیعی مثل سیل رنج می‌برد و هم درگیر با آسیب‌های اجتماعی مانند وجود معتادان متجاهر بوده است.
۲فاز دیگر روددره فرحزاد باقی مانده است که شهردار تهران با تأکید بر این موضوع می‌افزاید: فاز بعدی پایین‌دست روددره تا بوستان نهج‌البلاغه به مساحت۱۰۳ هکتار و فاز دیگر بالادست آن تا امامزاده داوود به طول هزار هکتار است که امیدواریم آنها هم انجام شوند.
گامی بزرگ برای توسعه فضای سبز
سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد، امام جمعه موقت تهران، مهمان ویژه مراسم افتتاحیه اکوپارک فرحزاد و از سخنرانان این برنامه است. او می‌گوید: این منطقه زیبا و رودخانه طبیعی آن، از مشکلات اجتماعی و زیست‌محیطی آسیب‌های زیادی دیده است. در دوران نمایندگی مجلس شورای اسلامی و امامت جمعه تهران، از این منطقه از نزدیک بازدید کرده‌ام و از مشکلات مردم شریف فرحزاد آگاه هستم.
قرآن کریم اهمیت ویژه‌ای برای محیط‌زیست و طبیعت قائل است و حتی به زیبایی‌های خانه‌سازی اشاره دارد. خوشبختانه با تلاش‌های شهردار تهران و همکاری شورای شهر و شهرداری‌های مناطق ۲ و ۵، طرحی ارزشمند در مساحت ۵۴هکتار اجرایی شده است و فازهای بعدی نیز در دست اجراست.
این طرح گامی بزرگ برای توسعه فضای سبز و محیط‌زیست منطقه است. توسعه فضای سبز در تهران یکی از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی است.
نظر شما